Kto przynosi prezenty w Hiszpanii?
Tradycja obdarowywania w okresie świątecznym rozpowszechniona jest praktycznie na całym świecie, jednak to kto te prezenty wręcza nie jest już aż tak oczywiste. Przekonajmy się jak to wygląda w Hiszpanii i Krajach Ameryki Południowej oraz we Włoszech, Portugalii i Francji.
HISZPANIA
W Hiszpanii kto i kiedy przynosi prezenty jest silnie związane z regionem i jego tradycją. Święty Mikołaj (El Papá Noel) przebywa w nocy z 24 na 25 grudnia w akompaniamencie reniferów (los renos) i skrzatów (los duendes) oraz Trzej Królowie (Los Reyes Magos), którzy przybywają na zakończenie okresu świątecznego 6 stycznia. Jak na królów przystało przybywają „na bogato” w wielkim pochodzie pełnym ludzi ,muzyki i światła. Przybywają na wielbłądach lub koniach w towarzystwie paziów (los Pajes),
Regiony Hiszpanii a prezenty
Madryt i Andaluzja – Reyes
Asturias- L’ Anguieru. Wywodzi się z rybackiej tradycji Asturias. Jest on stosunkowo nową postacią i został wprowadzony w 2008 roku by wzmocnić lokalny charakter świętowania i wypromować język asturyjski wśród młodszego pokolenia. Rybacy łowiący w okolicy często przed okresem świąt składali się bądź prosili o wcześniejszą wypłatę by móc kupić prezenty dzieciom z okolicy. Historia głosi że L’Anguieru cały rok żyje w Morzu Sargassowym opiekując się węgorzami a 24 Grudnia wychodzi z morskiej toni by łowić je w jednej z lokalnych rzek i w ten sposób roztapia lód dając wodę całemu obszarowi. Dzieci zostawiają pod choinką czapkę wypełnioną jedzeniem i piciem.
Cantabria- El Estereu – dzielny leśniczy, który zgodnie z legendą wraz ze swoim pomocnikiem osłem cały rok ciężko pracuje w lesie. No dobra prawie cały rok, bo noc z 23 na 24 spędza na produkowaniu zabawek by móc rozdać je dzieciom. Inna legenda głosi zaś, że jest to postać związana z mitologią i wierzeniami celtyckimi i celebracją pożegnania zimy. Według tej wersji w trakcie codziennego spaceru po lesie znalazł on przypadkowo niemowlę i postanowił się nim zaopiekować. Idąc dalej napotkał na swej drodze chatkę w której mieszkało pewne małżeństwo, przed tym jednak jak oddał dziecko pod opiekę pary obdarzył je odwagą i dobrocią. Kiedy ów chłopiec podrósł jego rodzice niestety zmarli, a on pogrążony w głębokim smutku postanowił poszukać dla siebie zajęciach i tym oto sposobem zaczął robić zabawki dla biednych i osieroconych dzieci z okolicy.
País Vasco i Navarra, a także niektóre regiony Francji – Olentzero czyli fikcyjna postać produkująca węgiel (jest on hiszpańskim odpowiednikiem rózgi) ,która żyje samotnie w górskiej chatce. Swój początek zawdzięcza prawdopodobnie celebrowanemu kiedyś w Kraju Basków solsticio de invierno (przesilenie zimowe) oraz ponownym narodzeniem się natury i Słońca. Wierzono że Olentzaro był stworzeniem o 365 oczach i właśnie w dzień równonocy zasypiał by otworzyć drogę nowemu. Po chrystianizacji rejonu nabrał ludzkiego wyglądu i został zaadaptowany jako głoszący Dobrą Nowinę. Podobna jest historia postaci z Galicji nazywa się O’ Apalpador też jest wytwórcą węgla pojawia się o jednak aż dwa razy w przeciągu okresu świątecznego 24 i 31 grudnia. Zakrada się do domów w nocy i dotyka dziecięcych brzuchów by sprawdzić czy wystarczająco dużo zjadły. Zostawia dzieciom słodkości i drobne upominki.
Tio de Natal o Caga Tio Catalunya i niektóre regiony Francji. Wywodzi się z tradycji pogańskiej. Miał on symbolizować zamknięcie jednego cyklu i rozpoczęcie kolejnego. Początkowo ten pieniek (el trónco) pozbawiony był oczu, buzi oraz charakterystycznej czerwonej czapki lub koca by nie było mu zimno. Kora drzewa miała symbolizować uśpioną naturę, a uderzenia kija i wypadające słodycze to zaś wiosennej obfitość nowych zbiorów. Obecnie caga tio przynoszony jest do domu pierwszego dnia adwentu. Dzieci karmią go dbają o niego a 25 grudnia pomagają mu w wyrzuceniu z siebie drobnych upominków i słodyczy. Śpiewając przy tym :
Caga, tió – „sraj “ kolego
ametlles i torró – migdałami i turrónem
no caguis arengades – nie „sraj” śledziami
que són massa salades- bo są bardzo słone
caga torrons- daj nam turrón, bo jest lepszy
que són més bons
Caga tió
ametlles i torró
si no vols cagar- jeśli się nie „wypróżnisz”
et donaré un cop de bastó- oberwiesz kijem.
Caga tió!
Po czym spala się go na szczęście w Nowym Roku.
W pozostałych regionach Hiszpanii oraz w Portugalii przeważa Św Mikołaj w czym tkwi przewaga tego sympatycznego ubranego na czerwono, chodź pierwotnie miał on zielony strój. Wizerunek który znamy dziś został rozpowszechniony dzięki Coca Coli.
W Ameryce Południowej za to prezenty przynosi same Dzieciątko Jezus (el Niño Dios ) i to właśnie do niego dzieci kierują swoje listy.
Włochy i La Befana
Nie tylko Hiszpania ma swój odpowiednik Mikołaja. We Włoszech w nocy z 24 na 25 grudnia pojawia się Befana. Zgodnie z legendą trzej Królowie nie mogli znaleźć drogi do Betlejem. Poprosili więc o pomoc napotkaną po drodze staruszkę, która nie tylko wskazała im drogę, ale też ugościła ich słodkim poczęstunkiem. Jako dar wdzięczności trzej królowie postanowili zaproponować kobiecie by towarzyszyła im w drodze do Betlejem. Ta jednak odmówiła .Po chwili jednak pożałowała swojej decyzji i postanowiła wyruszyć w drogę w trakcie której rozdawała napotkanym dzieciom cukierki mając nadzieję, że jednym z nich będzie Jezus. Od tego momentu w ramach prośby o wybaczenia tuła się po świecie i w okolicach 6 stycznia rozdaje dzieciom prezenty, a dokładniej w nocy z 5 na 6 stycznia podrzuca do skarpet grzecznych dzieci cukierki a dla tych nieco mniej grzecznych tak zwany słodki węgiel. Przedstawiana jest jako staruszka na miotle lub nawet wiedźma. W odróżnieniu od tej klasycznej wersji uśmiecha się i ciągnie za sobą wór cukierków.
Która z tych tradycji wydała Ci się najciekawsza daj nam znać w komentarzach
Autorka artykułu: Olga Białokozowicz
Instytut Sollares prowadzi kursy języka hiszpańskiego on-line i stacjonarnie na wszystkich poziomach zaawansowania.. Zapisy prowadzimy przez cały rok. Zajęcia prowadzą native speakerzy z Hiszpanii i Ameryki Południowej.
Sollares to Jedyna taka szkoła, w której ZAWSZE możesz dołączyć do kursu językowego, przez CAŁY ROK.
ZAPRASZAMY ! Dołączysz do istniejącej lub nowo tworzonej grupy!
Zapisy: https://sollares.pl/
